یکی از مهمترین قسمتهای هر جرثقیل سقفی و دروازه ای بخش کنترل و برق رسانی می باشد که اجزاء آن عبارتند از:
1- کنترل جرثقیل
- کنتاکتورها که در تابلو برق بر روی پل قرار میگیرند IP55 برای بالابر و IP54 برای لوازم الکتریکی استفاده می گردد.
- برق ورودی 380 ولت و 50 هرتز
- برق کنترل 220 ولت یا 48 و یا 24 ولت
- فیوز اصلی و کنتاکتور مادر جرثقیل
- کنترل فرکانس (Inverter) برای تنظیم سرعتهای مختلف بدون ایجاد شوک
-حفاظتهای موتورها شامل فیوز، کلید حرارتی، بی متال، رله ترمیستوری و ...
- کلید کنترل که معلق بوده، قابل حرکت در طول پل می باشند. دارای دو نوع تک سرعته و دو سرعته بوده و وزن کم و کاربردی آسان دارند
- کنترل از راه دور رادیویی: ریموت کنترل های رادیویی FST دارای دو قسمت اصلی می باشد: فرستنده قابل حمل با سیستم شاسی فشاری و جوی استیک و گیرنده رادیویی که روی جرثقیل نصب می گردد. با استفاده از ریموت کنترل می توان دو جرثقیل را بصورت همزمان کنترل کرده و باید در نظر گرفته شود در این سیستم کلید کنترل دستی بصورت اضطراری نصب گردد تا در صورت بروز نقص در سیستم کنترل از راه دور بتوان از آن استفاده کرد.
2- برق رسانی و کابلهای فرمان
بصورت عمومی می توان از خط شین در محیطهای خشک و داخل سالن استفاده کرد و در صورت استفاده در محیط باز یا مرطوب روشهای برق رسانی بسته مورد استفاده قرار می گیرد. خط شین از یک قاب باز یا بسته بهمراه مفتولهای مسی تشکیل شده و بهترین و مطمئنترین روش جهت انتقال برق طولی می باشد. در شرایطی که تعداد جرثقیلها در یک سالن بیش از یک جرثقیل باشد و یا طول سالن زیاد باشد استفاده از خط شین ایمن تر و بصرفه تر نیز می باشد. از یک خط برق رسانی شین با در نظر گرفتن ظرفیت جریان انتقالی می توان جهت برق رسانی تعداد نامحدودی جرثقیل استفاده کرد.
-جهت تامین برق در طول مسیرهای کوتاه از کابل تخت و C- ریل استفاده می شود. در شرایطی که گرد و غبار زیادی در محیط وجود داشته باشد استفاده از سیم بکسل و کابل تخت توصیه می گردد.
3- سوئیچ های محدود کننده یا Limit switch
در حالت استاندارد از لیمیت سوئیچ ها با عملکردهای زیر استفاده می گردد.
- حرکت پل در طول سالن در ابتدا و انتها
- حرکت جرثقیل در طول پل در ابتدا و انتها
- - تغییر سرعت تند به کند در انتهای ریل جهت جلوگیری از ضربه شدید
- میکرو سوئیچ ها در جرثقیل ها با کلاس حفاظتی IP66 طراحی می شوند.
4- تجهیزات رعایت فاصله جرثقیل ها
تجهیزات رعایت فاصله در معمولا در جرثقیلهایی که با حداقل فاصله از هم کار می کنند نصب می شود تا از برخورد دو جرثقیل به همدیگر ممانعت بعمل آورد. این تجهیزات از دو سنسور چشمی تشکیل می شود که می تواند دارای نمایشگر نیز باشد. این تجهیزات برای سیستم های کنترل از راه دور لازمتر است.
در مورد اهمیت سیستم برق رسانی در هر جرثقیل بایستی به این نکته اشاره کرد که با توجه به اینکه حفاظت سیستمهای مکانیکی و موتورها از این قسمت صورت می گیرد در زمان ساخت بسیار مهم است که تمامی تجهیزات از برندهای معتبر اروپایی تهیه شود و به هیچ وجه ، صرفه جویی در سیستمهای حفاظتی صورت نگیرد. در مواردی شاید نبود سیستم حفاظتی منجر به بروز خسارتی می شود که هزینه بالاتر از کل تابلو برق جرثقیل را متحمل خریدار کند. استفاده از کلیدها و فیوزهای محافظتی احتمال آسیبها را کاهش می دهد و عمر دستگاه و تجهیزات را بالا می برد.در جرثقیلهای جدید همچون گورالپ علاوه بر سیستمهای حفاظت عمومی، استفاده از PLC موجب کنترل و ثبت شرایط کار دستگاه می شود و وجود رله PTC که حرارت درون موتور را بصورت مستقیم حس می کند از آسیب موتورها با دقت بسیار بالایی جلوگیری می کند.
شرکت کران سیستم توران در ساخت تابلو برقها و تجهیزات برق رسانی موارد ذیل را در نظر می گیرد:
- رعایت استانداردهای مربوط به سیستم برق رسانی
- استفاده از برندهای معتبر دارای گارانتی واقعی در قطعات
- تست تجهیزات پی از نصب جهت اطمینان کیفیت لازم
- طراحی ساده و رعایت موارد لازم جهت کاهش مصرف انرژی